Hyzop lekarski (Hyssopus officinalis) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Inne nazwy zwyczajowe: Izap lekarski, Józefek, Józefka
Biologia i ekologia
Rodzimy obszar występowania to Afryka Północna (Algieria, Maroko), Europa Południowa i Środkowa, Azja Zachodnia (Iran, Turcja) i Kaukaz. Rozprzestrzenił się jako gatunek zawleczony lub uciekinier z upraw gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania w Europie oraz w Ameryce Północnej.
Pokrój
Niewielki półkrzew, na ogół dorastający do 20-30 cm wysokości
Niewielkie, lancetowate lub równowąskolancetowate.
Cienkie, wzniesione ku górze.
Na szczytach łodyg pojawiają się zwykle w lipcu-sierpniu. Wyrastają z kątów liści w pęczkach po 1-5 sztuk, drobne, o barwie białej, niebieskawej, różowej lub lila.
Znaczenie użytkowe
Surowiec zielarski , zawiera sporo olejku eterycznego , stosowany jest w przemyśle perfumeryjnym i dodawany do likierów. Świeże i suszone liście oraz kwiaty mają przyjemny zapach i gorzko korzenny smak; używane są jako przyprawa do sałat, dań mięsnych i jarzynowych zup. W lecznictwie ludowym napar z ziela hyzopu zalecany jest jako środek wykrztuśny przy przewlekłym nieżycie oskrzeli, astmie oskrzelowej, schorzeniach przewodu pokarmowego, jako środek przyspieszający gojenie się ran, moczopędny, wiatropędny i pobudzający, napar używany do płukania gardła i przy nadmiernej potliwości. Ziele stosowane jest również w homeopatii.
Znaczenie biblijne
Hyzop lekarski jest błędnie uważany za hyzop, który w Biblii wymieniony jest 12 razy. Wszyscy badacze roślin biblijnych są zgodni, że biblijny hyzop to lebiodka syryjska (Origanum syriacum). Utożsamianie hyzopu lekarskiego z hyzopem biblijnym stało się za sprawą błędnego przetłumaczenia w Septuagincie hebrajskiego słowa esov. Hyzop lekarski zresztą nigdy nie występował ani w Egipcie, ani na Ziemi Świętej.
Ciekawostki
Portret Krzysztofa von Suchtena z gałązką hyzopu w dłoni uznawanego w dawnych czasach za symbol wiary, fizycznej czystości i regeneracji moralnej, 1507, Muzum Narodowe w Gdańsku.